De Petersberg Cultuurpad is een gemakkelijke wandeling, ideaal voor een uitje met z'n tweeën, met het gezin, met een hele groep en natuurlijk met een hond. Sommige lokale wijnboeren bieden wijnproeverijen aan voor gasten op de bergtop, aan de tafel van de wijn. Het themapad is de afgelopen jaren opnieuw aangelegd, net als de Negen predikaatwandelpaden en de RheinTerrassenWeg
Langs de voet
De wind blaast over de gerstvelden en laat de oren naar de kant van de weg knikken. Het ruikt naar de zomer. We zijn net het riviertje de Selz overgestoken en lopen Gau-Odernheim uit, langs volkstuintjes, steeds het bordje "Kulturweg Petersberg" volgend. Bij een oude fruitweide lezen we op het eerste informatiebord iets over de geschiedenis van Gau-Odernheim en genieten we van het weelderige rood van de maïspapaver. Een hele weide vol rode vlekken. We hebben de kleine top van de Petersberg al ontdekt. De Petersberg is met zijn 246 meter geen steile rotswand, geen majestueuze achtergrond die je de adem beneemt. Het is eerder de hoogste heuvel in een zachte zee van heuvels. Ik denk aan het citaat dat ik ooit hoorde en waar ik zo van houd: "Rheinhessen is geen trotse roos, maar een veldbloem, een paradijselijke bloem", knik instemmend en loop verder. Het pad leidt ons eerst langs de voet van de Petersberg, we omcirkelen hem zoals een galant zijn geliefde omcirkelt.
De natuur mag ademen
De eerste wijnranken flankeren ons pad. Op de heuvelrug van Wörrstadt maken de windturbines rustig hun rondjes. We laten onze blik dwalen, ontdekken braakliggend terrein en worden meteen verlicht door het volgende informatiebord: het natuurreservaat "Im Briehl/Schafwiese" is gerenaturaliseerd. De ooit rechtgetrokken loop van de Selz kan hier weer op natuurlijke wijze meanderen. Dit doet de flora en fauna zichtbaar plezier. Tijdens de wandeling komen we herhaaldelijk kleine gebieden vol bloemen, distels en kruiden tegen. De wijngaarden zijn niet strikt aan de rand van het pad getrokken. De natuur mag ademen. Langs het pad staan heggenrozen, vlierstruiken en meidoorns. Daar vliegt een dambordvlinder, hier klimt een hommel in de kelk van de ridderspoor. Het zoemt en zoemt en zoemt. Een wijnboer op een tractor rijdt voorbij. Fietsers rusten uit op een bankje, in de schaduw van een boom. In de boomgaarden wachten T-bars op het bezoek van roofvogels.
Bij de bron
We draaien vooruit Bechtolsheim sla rechtsaf en volg het pad, hoewel het dorp een bezoek waard is. Op de mooie lange laan waggelen de gietijzeren ganzen bij de fontein. Talrijke wijnhuizen nodigen je uit om wijn te proeven en te kopen. Op Cultureel activum Er worden kleine concerten en lezingen aangeboden. De Gelijktijdige kerk - een kerk die door beide christelijke denominaties wordt gebruikt - is prachtig en valt op in het dorp. We zien het, leren op het informatiebord over water en komen in de stemming voor de eerste korte rust "Am Brünnelchen". Blauw monnikskap is onze metgezel. Koel bronwater borrelt uit een kleine stenen muur. Generaties wijnboeren hebben zich hier verfrist en ook ik neem een flinke slok water. Het bronwater komt uit een reservoir onder de nabijgelegen wijngaard en wordt gevoed door doorsijpelend regenwater. Vermoedelijk gebruikten de Romeinen deze bron al voor hun Romeinse villa's aan de Selz.
De berg op
Nu beklimmen we de berg voor het eerst, niet via een directe route, maar opnieuw in rustige vegen. Je zweet, maar alleen door de zon. Overal wijnranken. De meeste zijn getekend als met een liniaal, maar sommige hebben een kromming. Dit is duidelijk een glibberig pad. Voor de wijnboer is het zeker vervelend, maar voor de wandelaar ziet het eruit als een ongetemde lok in een verder zeer nauwkeurige haarvlecht. Op een informatiebord leren we over de "schenking van een wijngaard onder het koningschap van Pippin, onder de abt Gundeland". Een oude wereld gaat voor ons open en de kleine bergtop komt steeds dichterbij. Het pad neemt ons mee voor een laatste kleine lus door een smal pad met uitzicht op de Kloppberg. Een bankje nodigt ons uit om het verre uitzicht op de Rijn en het Odenwald in ons op te nemen. Ik neem een slok wijn en stap met een wijnglas op de vloer van de voormalige kerk op de Petersberg. Hoogtepunt van de wandeling in de waarste zin van het woord. De middeleeuwse kerk werd in de 10e eeuw gebouwd in de stijl van een driebeukige basiliek.. Het werd verwoest tijdens de 30-jarige oorlog en vanaf 1947 werden de overblijfselen opgegraven door een archeoloog. Een steenhouwer reconstrueerde ter plekke delen van de crypte op een manier die bij het monument past. Een zilveren distel eert de plek met zijn schoonheid.
Het panorama van het huidige Rheinhessen is minstens zo indrukwekkend. Je zou het niet verwacht hebben aan de voet van de kleine berg. Maar nu wordt duidelijk dat de Petersberg met recht een van de hoogste hoogten in de teeltregio is. Over het Alzeyer Land - met wijngaarden, velden, kleine dorpjes en steden - reikt het uitzicht tot ver in de richting van de Donnersberg in de Pfalz, met zijn 686 meter bijna drie keer zo hoog als de Petersberg. Ook duidelijk zichtbaar is de bergketen van de Hessische Taunus met de "Großer Feldberg" op 878 meter. Niet ver van de kosmopolitische stad Frankfurt, inclusief het Europese knooppunt, Frankfurt Airport. Dikke wolken trekken voorbij en geven het panorama een zekere dramatiek, een spel van licht en schaduw. Er is geen kruis op de top om tegenaan te leunen. In plaats daarvan is er een kleine stenen sokkel waarop elke inwoner waarschijnlijk wel eens heeft gezeten en die ook vaak wordt gebruikt als plek om wijnglazen en flessen neer te zetten. Een jonge wijnboer heeft net Silvaner ingeschonken voor een groep toeristen. Zij gaan verder en ik ga op de sokkel zitten en geniet van het uitzicht. Ondertussen leest mijn partner een van de vele informatieborden over "Geologie op de Petersberg" of "Some like it hot - planten en dieren op de Petersberg".
Nu gaat het recht de berg af. Dit is absoluut de aanbevolen richting voor de rondwandeling. Op deze manier kun je op de weg naar beneden blijven genieten van het panorama in plaats van het op de weg naar boven in je rug te hebben. Wandelaars vinden hier twee houten ligstoelen voor een dutje, nog steeds op de hoogte van de berg. Grotere groepen kunnen plaatsnemen aan de wijntafel. We drinken onze wijnglazen leeg, lezen iets over het "Ganerbschaftliche Bechtolsheim" op het informatiebord, passeren een mooi wijngaardhuisje en wandelen naar het "Herrgottspfad". Dit is het meest romantische, ruigste deel van het pad. Struiken en bomen verdringen het pad, dat zo smal is dat het alleen toegankelijk is voor wandelaars. Het Herrgottspfad (Pad van de Heer God) dankt zijn naam aan de processies die eeuwenlang op kerkelijke feestdagen naar de top van de berg leidden en nog steeds leiden. Wilde kamille bloeit aan de rand van het pad. We ontdekken een witte torenslak. En hagedissen duiken de struiken in en verstoppen zich voor ons.
Binnen een paar minuten zijn we terug op dorpsniveau. Een wijngaardhut die bijna identiek is aan die op de heuvel, gemaakt van licht zandsteen en met een rond gewelfd dak, staat tegen een muur van löss. Wijnranken omringen de kleine schuilplaats en op het voorhoofd prijkt een blauwgele tegel - de jakobsschelp, het teken van de pelgrims. De Rijn-Hessische Jakobusweg loopt van Bingen naar Worms. Vanaf de top van de Petersberg kun je bijna de hele route zien, die meerdere dagen in beslag neemt. Bij het huisje staat een informatiebord over de "Pre- en vroege geschiedenis". Gau-Odernheim's"en weer een tafel met wijn voor dorstige groepen. We gaan deze keer niet zitten, maar lopen langs het wegkruis, vangen een glimp op van het informatiebord "Herrgottspfad" en zetten koers naar de kerktoren van Gau-Odernheim. Het markeert ook het kleine marktplein met een fontein. We trakteren onszelf daar op een ijsje. Hongerige mensen vinden talloze restaurants in het dorp en natuurlijk weer goede wijnboeren om wijn te proeven en te kopen van de boerderij.
Route-informatie:
Rondwandeling van 7 km, looptijd ca. 2 uur. Start: parkeerplaats bij de Petersberghalle in Gau-Odernheim. In totaal 20 informatieborden, verschillende bankjes en ligstoelen en 2 lange wijntafels. Vergeet geen zonnebescherming en water!
Foto's: Horst Klavinski
